Niektóre z dzieci są wycofane, zamknięte w sobie czy ciche. Kiedy możemy być spokojni wiedząc, że taka jest natura tego dziecka, a kiedy powinniśmy zastanawiać się czy może być to coś poważniejszego?
Autyzm jest to zaburzenie rozwoju i funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. Uważana jest za chorobę nieuleczalną, jednak wcześnie wykryta umożliwia odpowiednią pracę nad funkcjonowaniem młodego człowieka. Charakteryzuje się nieprawidłowym lub upośledzonym rozwojem pojawiającym się przed 3 rokiem życia, w którym występują zaburzenia funkcjonowania w sferze interakcji społecznych, komunikacji oraz ograniczonych, powtarzających się zachowaniach.
Do zaburzeń ze spektrum autyzmu zaliczamy:
- Autyzm wczesnodziecięcy – występuje do 3 roku życia
- Autyzm atypowy – pojawia się po 3 roku życia
- Zespół Aspergera – charakteryzuje się brakiem umiejętności społecznych, elastyczności myślenia, trudności w zaakceptowaniu różnych zmian lub nowych rzeczy.
- Upośledzenie zdolności niewerbalnego uczenia się – charakteryzuje się wcześnie rozwinięta mowa i bogate słownictwo, poważne problemy z równowagą, brak umiejętności wyobrażeniowych, słaba pamięć wzrokowa i umiejętności przestrzenne, brak umiejętności posługiwania się językiem pozawerbalnym, nadwrażliwość zmysłów, trudności w rozwiązywaniu problemów, planowaniu decyzji
- Całościowe zaburzenie rozwoju – zaburzenie w komunikacji, także społecznej,
- Autyzm wysokofunkcyjny – osoba chora jest w stanie samodzielnie funkcjonować w społeczeństwie
W autyzmie dziecięcym można zauważyć nadwrażliwość na różne bodźce takie jak światło, obrazy, dźwięk, dotyk czy zapach. Duża wrażliwość może powodować, że dziecko czuje się zagubione w wyniku czego ucieka ono w swój świat wewnętrzny w którym czuje się bezpieczniej.
Po czym poznać, że dziecko może chorować na autyzm?
- Brak reakcji na uczucia innych ludzi
- Brak dopasowania swojego zachowania do sytuacji społecznej
- Brak wykorzystania posiadanych umiejętności językowych
- Upośledzenie zabaw opartych o wyobraźnię i społeczne naśladowanie
- Brak elementów twórczych i fantazji w procesach myślowych
- Brak emocjonalnej odpowiedzi na werbalne i niewerbalne próby nawiązania kontaktu
- Ograniczone, powtarzające się wzorce zachowań, zainteresowań i aktywności
- Słaby kontakt wzrokowy
- Nagłe zamieranie w bezruchu
- Nadmierne porządkowanie zabawek i innych przedmiotów
- Przymus niezmienności otoczenia
Objawy u każdego dziecka mogą pojawiać się w różnym stopniu, a diagnoza jest stawiana zazwyczaj na podstawie obserwacji. Przyczyny autyzmu nie są sprecyzowane. Na rozwój choroby prawdopodobnie mają wpływ różne czynniki biologiczne takie jak mutacje genetyczne, infekcje, przebieg ciąży oraz choroby. Twierdzi się, że w grupie zagrożenia są dzieci, które były niedotlenione w trakcie ciąży, konflikt serologiczny, a także potomstwo ojców po 40 roku życia.
Autyzm jest chorobą nieuleczalną, jednak leczenie pomaga zatrzymać dalszy rozwój choroby. Dzięki czemu dziecko będzie miało szansę funkcjonować w społeczeństwie. Leczenie opiera się głównie na edukacji o chorobie oraz na terapii behawioralnej i rehabilitacji. W przypadku wystąpienia takich objawów jak lęk, agresja, bezsenność czy wahania nastroju mogą zostać zastosowane leki w celu złagodzenia. Pomoc dla dzieci autystycznych można znaleźć przede wszystkim w specjalnych ośrodkach, w których osoby przygotowane do pracy z tego rodzaju chorobą prowadzą zabawy oraz uczą komunikacji i umiejętności społecznych. Autyzm jest trudny zwłaszcza dla bliskich, jednak warto mieć na uwadze fakt, że dziecko autystyczne potrzebuje szczególnej uwagi.
Należy pamiętać, że im szybciej zauważy się niepokojące objawy u swojego dziecka tym prędzej zostanie poddane profesjonalnej obserwacji i pomocy. Dzięki temu zostaną zminimalizowane szanse na wystąpienie zaburzeń wtórnych, które będą konsekwencją autyzmu.
Artykuł powstał we współpracy z psychologami z Empatio: http://psycholog-ms.pl/specjalizacje/psycholog/
